Đau cổ vai gáy là một trong những vấn đề sức khỏe phổ biến hiện nay, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của nhiều người. Đau cổ vai gáy có thể gây ra cảm giác khó chịu, đau đớn, và thậm chí là hạn chế khả năng vận động. Thông qua bài viết này, HomeTech hi vọng sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về nguyên nhân gây ra đau cổ vai gáy và gợi ý những phương pháp trị liệu hiệu quả tại nhà.

1. Đau cổ vai gáy và triệu chứng của căn bệnh này

1.1 Đau cổ vai gáy là gì?

Đau cổ vai gáy là tình trạng đau nhức và căng cơ ở vùng cổ, vai, và gáy, thường kèm theo cảm giác cứng và khó vận động. Đây là một vấn đề sức khỏe phổ biến, có thể ảnh hưởng đến mọi lứa tuổi, nhưng thường gặp nhất ở người lớn do nhiều nguyên nhân khác nhau. Triệu chứng đau cổ vai gáy có thể xuất hiện đột ngột hoặc phát triển dần dần theo thời gian.

1.2 Triệu chứng của đau cổ vai gáy

• Đau và căng cơ

Cảm giác đau nhức và căng cơ ở vùng cổ, vai và gáy là triệu chứng phổ biến nhất của đau cổ vai gáy. Đau có thể xuất hiện từ mức độ nhẹ đến nặng, ảnh hưởng đến khả năng cử động và làm việc. Đôi khi, cơn đau không chỉ giới hạn ở cổ mà còn lan tỏa xuống cánh tay và lưng, làm cho việc vận động trở nên khó khăn và gây cảm giác mệt mỏi. Những cơn đau này thường xuất hiện sau khi duy trì tư thế xấu trong thời gian dài hoặc sau khi làm việc nặng.

• Cứng cổ

Một trong những triệu chứng điển hình khác của đau cổ vai gáy là cảm giác cứng cổ, khó khăn khi quay đầu hoặc cử động cổ. Cứng cổ có thể khiến người bệnh gặp khó khăn trong việc thực hiện các động tác hàng ngày như lái xe, nhìn xung quanh hoặc thậm chí là ngẩng đầu lên xuống. Cứng cổ kéo dài có thể dẫn đến hạn chế phạm vi chuyển động và làm giảm chất lượng cuộc sống.

• Đau đầu

Đau cổ vai gáy có thể gây ra đau đầu, đặc biệt là ở vùng sau đầu, gáy. Loại đau đầu này thường bắt đầu từ cổ và lan lên đỉnh đầu, gây cảm giác nặng nề và đau nhức. Đau đầu do căng cơ cổ thường xuyên bị nhầm lẫn với các loại đau đầu khác, nhưng nó có đặc điểm riêng là cảm giác căng tức và áp lực ở vùng cổ và gáy.

• Yếu cơ

Trong một số trường hợp, đau cổ vai gáy có thể dẫn đến cảm giác yếu cơ ở vùng cổ và vai. Yếu cơ có thể làm cho các hoạt động hàng ngày trở nên khó khăn hơn, như nâng vật nặng, giữ đầu thẳng hoặc thực hiện các động tác vươn tay. Yếu cơ thường là dấu hiệu của một vấn đề nghiêm trọng hơn, chẳng hạn như chèn ép dây thần kinh hoặc thoát vị đĩa đệm, cần được khám và điều trị kịp thời.

• Ngứa râm ran hoặc tê

Cảm giác ngứa râm ran hoặc tê có thể lan xuống cánh tay và bàn tay, đôi khi kèm theo cảm giác châm chích. Triệu chứng này thường xuất hiện khi dây thần kinh ở vùng cổ bị chèn ép hoặc tổn thương. Ngứa râm ran hoặc tê có thể làm giảm khả năng cầm nắm và thao tác tinh vi, gây khó khăn trong các công việc hàng ngày như viết, gõ phím hoặc thao tác đồ vật nhỏ. Triệu chứng này thường rõ rệt hơn vào ban đêm hoặc sau khi duy trì tư thế xấu trong thời gian dài.

2. Nguyên nhân gây đau cổ vai gáy

Đau cổ vai gáy có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, từ những thói quen hàng ngày cho đến các vấn đề y tế nghiêm trọng. Dưới đây là những nguyên nhân phổ biến nhất gây ra tình trạng này:

2.1. Tư thế làm việc sai

Ngồi làm việc trong tư thế không đúng, đặc biệt là khi sử dụng máy tính, có thể gây áp lực lớn lên cổ và vai gáy. Khi ngồi quá lâu mà không thay đổi tư thế, các cơ và khớp ở vùng này bị căng cứng, dẫn đến đau nhức. 

Việc đặt màn hình máy tính quá cao hoặc quá thấp, không đúng tầm mắt, hoặc không sử dụng ghế có tựa lưng phù hợp cũng làm tăng nguy cơ đau cổ vai gáy. Thói quen cúi đầu xem điện thoại di động hoặc đọc sách trong thời gian dài cũng là một yếu tố góp phần.

2.2. Căng thẳng và stress

Stress và căng thẳng kéo dài có thể làm cơ cổ và vai co cứng, gây đau đớn và khó chịu. Khi cơ thể gặp stress, các cơ thường phản ứng bằng cách co lại, đặc biệt là các cơ ở vùng cổ và vai. Tình trạng này nếu không được giải tỏa kịp thời sẽ dẫn đến việc hình thành các điểm đau cứng (trigger points), làm tăng thêm mức độ đau và khó chịu. Ngoài ra, stress còn có thể gây ra các triệu chứng khác như mất ngủ, đau đầu, làm tình trạng đau cổ vai gáy trở nên trầm trọng hơn.

2.3. Thiếu vận động

Lối sống ít vận động, không thường xuyên tập thể dục làm giảm độ linh hoạt của cơ và khớp, góp phần gây ra đau cổ vai gáy. Khi cơ thể ít vận động, các cơ bắp trở nên yếu ớt và kém linh hoạt, dễ bị căng cứng và đau nhức khi phải chịu áp lực. 

Thói quen ngồi một chỗ trong thời gian dài mà không thực hiện các bài tập giãn cơ cũng là nguyên nhân phổ biến. Việc thiếu vận động không chỉ ảnh hưởng đến cơ bắp mà còn làm giảm lưu thông máu, khiến các chất dinh dưỡng và oxy không được cung cấp đầy đủ đến các mô cơ.

2.4. Chấn thương

Các chấn thương do tai nạn, thể thao hoặc các hoạt động hàng ngày cũng có thể dẫn đến đau cổ vai gáy. Những chấn thương này có thể là do va chạm mạnh, ngã, hoặc các động tác vận động không đúng kỹ thuật. Chấn thương có thể làm tổn thương cơ, dây chằng, và các khớp ở vùng cổ vai gáy, gây đau và viêm. Trong một số trường hợp, các chấn thương này có thể dẫn đến các vấn đề nghiêm trọng hơn như thoát vị đĩa đệm hoặc tổn thương dây thần kinh.

2.5 Thoái hóa cột sống

Tuổi tác và quá trình lão hóa tự nhiên có thể gây ra thoái hóa cột sống, dẫn đến đau cổ vai gáy. Thoái hóa cột sống là tình trạng mà các đĩa đệm và sụn giữa các đốt sống mất đi độ đàn hồi và dần dần thoái hóa, gây ra các cơn đau và hạn chế vận động. Quá trình này thường bắt đầu từ sau tuổi 30 và tiến triển theo thời gian. Thoái hóa cột sống có thể làm giảm khoảng cách giữa các đốt sống, dẫn đến chèn ép dây thần kinh và gây ra các triệu chứng đau nhức, tê bì ở vùng cổ vai gáy và cánh tay.

3. Cách trị liệu đau cổ vai gáy hiệu quả tại nhà

3.1. Nhàng Tập thể dục nhẹ nhàng

• Kéo căng cơ cổ: Ngồi thẳng lưng, từ từ nghiêng đầu sang bên phải và giữ trong 15-30 giây, sau đó đổi bên. Lặp lại 3-5 lần mỗi bên.
• Xoay xổ: Ngồi hoặc đứng thẳng, từ từ xoay đầu từ trái sang phải và ngược lại, mỗi lần 10-15 giây. Thực hiện 3-5 lần.

3.2. Massage và xoa bóp

• Tự massage: Sử dụng các ngón tay để nhẹ nhàng xoa bóp các cơ cổ và vai. Thực hiện động tác tròn và áp lực nhẹ để kích thích tuần hoàn máu.

• Sử dụng dụng cụ massage: Các loại máy massage cổ vai gáy có chức năng xoa bóp có thể giúp giảm đau và thư giãn cơ. Trên thị trường có nhiều loại máy massage cổ kết hợp với xung điện, tia hồng ngoại hoặc mô phỏng bàn tay người, từng loại máy có từng chức năng khác nhau phù hợp với nhu cầu thiết yếu của người như JT-88, G79,… dùng có thể kích thích tuần hoàn máu, tăng cường lưu thông máu, thư giãn tinh thần.

3.3. Chườm nóng và chườm lạnh

• Chườm Nóng: Sử dụng túi chườm nóng hoặc khăn ấm đặt lên vùng cổ vai gáy trong 15-20 phút. Nhiệt độ ấm giúp giãn cơ và giảm đau.
• Chườm Lạnh: Nếu có hiện tượng sưng, hãy sử dụng túi chườm lạnh trong 10-15 phút để giảm viêm.

3.4. Thay đổi tư thế ngủ

• Gối đúng cách: Sử dụng gối có độ cao và độ cứng phù hợp để hỗ trợ cổ khi ngủ. Gối memory foam hoặc gối nước là lựa chọn tốt.
• Tư thế ngủ: Tránh nằm sấp, nên nằm ngửa hoặc nằm nghiêng với gối hỗ trợ cổ.

3.5. Tập thói quen vận động đúng cách 

• Thực hiện các động tác kéo dãn: Sau mỗi giờ làm việc, hãy đứng dậy và thực hiện các động tác kéo dãn cơ để giảm căng thẳng cơ bắp.
• Tập thể dục thường xuyên: Tham gia các hoạt động thể chất như yoga, bơi lội, hoặc đi bộ để tăng cường sức khỏe cơ xương.

Đau cổ vai gáy là tình trạng phổ biến nhưng hoàn toàn có thể kiểm soát và giảm nhẹ bằng các biện pháp tự nhiên tại nhà. Việc duy trì một lối sống lành mạnh, kết hợp với các bài tập và phương pháp trị liệu đúng cách, sẽ giúp bạn cải thiện tình trạng này một cách hiệu quả. Nếu triệu chứng đau kéo dài hoặc nghiêm trọng, bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời.

Xem thêm bài viết liên quan:

KHÁM PHÁ 5 TÁC DỤNG ĐÁNG NGẠC NHIÊN CỦA NHIỆT HỒNG NGOẠI TRONG MÁY MASSAGE CỔ

XUNG ĐIỆN TENS/EMS LÀ GÌ? ỨNG DỤNG CỦA XUNG ĐIỆN TRONG MÁY MASSAGE CỔ

CẨN TRỌNG MỘT SỐ BIẾN CHỨNG ĐAU MỎI CỔ VAI GÁY VÀ CÁCH PHÒNG NGỪA